De een na laatste maand van het jaar is voor veel schrijvers een financieel gunstige. Dan worden namelijk de leenrechtgelden uitgekeerd. Leenrechtgelden zijn de geldelijke vergoedingen die je als schrijver ontvangt omdat je boeken uitgeleend worden door bibliotheken. Die gelden worden uitgekeerd door de stiching LIRA waarbij het laatste staat voor Literaire Rechten Auteurs. (en dus niets van doen heeft met Turks geld)
De stichting houdt bij hoeveel keren jouw boeken zijn uitgeleend in het afgelopen jaar. Als schrijver krijg je daar een keurig overzichtje van. Het zou niet helemaal eerlijk zijn om toe te geven dat ik allereerst een blik werp op het totaalbedrag (meer of minder dan vorig jaar?), maar daarna kijk ik al snel naar de aantallen per titel. Het is namelijk altijd interessant om te zien welke titels het goed doen en welke minder goed of zelfs ronduit slecht.
Laat ik maar met de slechtste beginnen: Het boekje dat slechts één keer uitgeleend werd. Eén keer! Nu moet ik er wel bij vertellen dat het gaat om het allereerste boekje dat ik schreef en dat uitkwam in het jaar 2000. Tja, als ik dat bedenk… dan vind ik het eigenlijk nog heel bijzonder dat het sowieso nog uitgeleend is…!
Bibliotheken vervangen hun collecties regelmatig, dus oudere boeken verdwijnen en worden op den duur minder vaak uitgeleend. Ook gedichtenbundels en Kinderbijbels worden minder mee naar huis genomen, evenals een bundel kerstverhalen die natuurlijk erg seizoensgebonden is.
De boeken die het meest uitgeleend worden zijn de zogenoemde serieboeken. Zo werden de Zookids deeltjes allemaal rond de 1300 tot 2000 keer uitgeleend in het afgelopen jaar. Ook de prentenboekjes van Bas doen het nog steeds erg goed.
Natuurlijk weet je niet of het zo goed blijft gaan. Als realist weet ik dat de ontlezing toeslaat. De overheid zegt dit een serieus probleem te vinden, maar ondertussen verdwijnen wel steeds meer bibliotheken vanwege bezuinigingen. Daarnaast lopen vooral schrijvers van kinder- en jeugdboeken financieel nogal wat mis vanwege het toenemende aantal schoolbibliotheken voor wie het niet in alle gevallen verplicht is om leenrechtvergoedingen af te dragen…
Toch wil ik niet eindigen met een klaaglied. In totaal zijn mijn boeken zo’n 40.000 keer uitgeleend. Dat is niet minder, maar zelfs iets meer dan vorig jaar. Dat valt dus reuze mee.
Daarom wil ik – bij dezen – graag alle lezers bedanken die in het afgelopen jaar een of meer boeken van mij heeft geleend. Zonder schrijvers geen lezers – maar andersom is zeker ook waar!
